Ο Χρονος, Οι Μορφες, Οι Εννοιες

Featured Video Play Icon

Στις 4 Ιουνίου 2013 μια επιλογή έργων της Αγγέλικας Κοροβέση εκτέθηκαν στις κύριες αίθουσες του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου της Αθήνας.

Στόχος αυτής της σελίδας είναι μια ψυφιακή περιήγηση των αίθουσών της έκθεσης με μια περιγραφή των ιδεών που ενέπνευσαν το κάθε έκθεμα.

 

Η ιδέα της Έκθεσης

Σύγχρονη γλυπτική σε συνομιλία με την Αρχαία Πλαστική.

 

Η έκθεση σύγχρονων γλυπτών δίπλα στα αρχαία είναι μια πρωτότυπη πολιτιστική προσέγγιση. Είναι ο κοινός τόπος πολλών αναζητήσεων Τέχνης, Ιστορίας, Κοινωνιολογίας, Φιλοσοφίας και Στοχασμού.

 

Για πρώτη φορά επιχειρείται στο αυστηρό περιβάλλον του Μουσείου αλλά με μία ισχυρή δυναμική χώρου, μίας τέτοιας έκτασης Έκθεση, απλώνεται σε όλες σχεδόν τις αίθουσες του Μουσείου.

 

Το στιβαρό μάρμαρο που κράτησε αιώνες μέσα του τις ανθρώπινες αναζητήσεις θα σταθεί δίπλα στο ξύλινο γλυπτό «Ζωή» με την ελαφρότητα της… νεανικότητας του.

Η κλασική μορφή του Δία του Αρτεμισίου θα συνομιλήσει με τις ηχομορφές από χορδές και μελάνι της σύγχρονης «Ειρήνης».

 

Αυτή η πρωτοφανής… συγκατοίκηση, σαν πρωτοποριακή δράση, προκαλεί το καθολικό ενδιαφέρον ειδικών και μη, Ελλήνων και Ξένων Επισκεπτών.

Η συνομιλία θεμάτων, εννοιών, μορφών, υλικών είναι έναυσμα πολλών αναγνώσεων.

Είναι κοινός τόπος σύγκρισης και αναστοχασμού…

Αιθουσα 4
Σε στενή σχέση με τα βαρύτιμα εκθέματα του Μυκηναϊκού Πολιτισμού από το 1600-1110 π.Χ., στην αίθουσα 4, δίπλα στα φυτικά κοσμήματά του, βρίσκεται ο ορειχάλκινος Δίσκος Εξέλιξης (Όλον), με τα ηχογραφήματα δέκα λέξεων που αντιστοιχούν σε εικόνες και γεωμετρικά σύμβολα. Η Γραμμική Β ως γλώσσα και γραφή των Μυκηναίων διαλέγεται με γλωσσικά περιβάλλοντα του παρόντος.
Δισκος Εξελιξης (Ολον)
Αίθουσα Α





Δισκος Εξελιξης (Ολον)
Χυτός ορείχαλκος, νίκελ Διαμετρος 80Χ15εκ.

Στον Προθάλαμο της αίθουσας 4, μπροστά στον Μυκηναϊκό κόσμο, , δίπλα στην προθήκη με τα νεολιθικά έργα βρίσκεται «ο Δίσκος εξέλιξης». Στο έργο αναπτύσσονται ηχογραφήματα 10 λέξεων με τις αντίστοιχες λέξεις, εικόνες ή γεωμετρικά σχήματα.

Το «’Ολον» θυμίζει σύγχρονη εκδοχή του μυστηριώδους δίσκου της Φαιστού που καλεί τον επισκέπτη να προβληματιστεί πάνω στους κώδικες επικοινωνίας και στην προσπάθεια του ανθρώπου να αποδώσει με σύμβολα τις έννοιες των λέξεων.

Το έργο βρίσκεται στον προθάλαμο της έκθεσης των Προϊστορικών Αρχαιοτήτων, δίπλα στην προθήκη με τα νεολιθικά έργα.

Κωπηλασια
Αίθουσα 4





Κωπηλασια
Χυτός ορείχαλκος, μπρούτζος, ανοξείδωτος χάλυβας

Η ηχομορφή της λέξης «κωπηλασία» μοιάζει με θάλασσα, στην οποία ταξιδεύουν οι κωπηλάτες ως φορείς του σύγχρονου πολιτισμού. Οι σύγχρονοι κωπηλάτες αποτίνουν “φόρο τιμής” στο ναυτικό πολιτισμό των Κυκλαδιτών και στους ποντοπόρους Μυκηναίους.

Το έργο βρίσκεται στον προθάλαμο της έκθεσης των Προϊστορικών Αρχαιοτήτων, δίπλα στην προθήκη με τα κυκλαδικά έργα.

Αιθουσα 7
Στο δωμάτιο με την οινοχόη του Διπύλου που φέρει μία από τις αρχαιότερες σωζόμενες επιγραφές σε αλφαβητική γραφή (Υστερογεωμμετρική περιόδος) είναι στημμένο το Ηχητικό Αλφάβητο που αποδίδει τρισδιάστα όλες τις ονομασίες των γραμμάτων του Ελληνικού Αλφαβήτου, αποτυπώνοντας την κυματομορφή του ήχου τους, και τονίζει με τις λιτές ,γεωμετρικές γραμμές του στο σύγχρονο θεατή το μεγάλο επίτευγμα της τελειοποίησης της αλφαβητικής γραφής. Έτσι πρωτοεμφανίστηκε το.... ηχογλυπτομορφικό αλφάβητο
Ηχητικο Αλφαβητο
Αίθουσα 7





Ηχητικο Αλφαβητο
Ανοξείδωτος χάλυβας, χυτός ορείχαλκος, 100 x 38 x 62cm, 2013

Το έργο απαρτίζεται από τις κυματομορφές του ήχου των γραμμάτων του ελληνικού αλφάβητου.

Δημιουργήθηκε ειδικά για την έκθεση στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.

Με τις λιτές γραμμές του υπενθυμίζει στο σύγχρονο επισκέπτη το μεγάλο επίτευγμα της αλφαβητικής γραφής.

Το έργο βρίσκεται δίπλα στην οινοχόη του Διπύλου (αρ.192), που φέρει την αρχαιότερη σωζόμενη επιγραφή σε ελληνική αλφαβητική γραφή.

Δεσμοι
Αίθουσα 9





Δεσμοι
Πέτρα, μέταλλο, ξύλο, 74x37x10cm, 1990

Στο έργο διακρίνονται δύο φιγούρες που αγκαλιάζονται. Η απόδοση των σωμάτων με γεωργικό εργαλείο (σβάρνα) συμβολίζει την ανάγκη καλλιέργειας των σχέσεων για την άνθηση της αγάπης.

Το έργο τονίζει τη δύναμη της συντροφικής ή αδελφικής αγάπης.

Βρίσκεται κοντά στο αρχαϊκό σύμπλεγμα των αδελφών Δέρμυος και Κιτύλου (αρ. 56).

Ο επισκέπτης μπορεί να τα δει ταυτόχρονα εφόσον σταθεί στην αίθουσα 8, στον άξονα του ανοίγματος προς την αίθουσα 9.

Πεταγµα
Αίθουσα 11





Πεταγµα
Χυτός ορείχαλκος, μάρμαρο, 54cm x 25cm x 10cm, 2013

Ο δυναμικός διασκελισμός της αρχαϊκής Νίκης (αρ. 21) συνομιλεί αισθητικά και εννοιολογικά με το πέταγμα των πουλιών του σύγχρονου έργου, που ανοίγουν τις φτερούγες τους σταδιακά και διέπονται από δυναμική και ένταση.

Αιθουσα 13
Οι δύο μαρμάρινοι αρχαϊκοί Κούροι ―ο πρώτος της Κέας και ο δεύτερος, ο Κροίσος, της Αναβύσσου, και οι δύο του 530 π.Χ. περίπου― της αίθουσας 13, με τον στιβαρό αλλά και ραδινό κορμό τους, έχουν στην πίσω πλευρά τους τις Μεταλλάξεις, σε ξύλο, μέταλλο, γυαλί και χυτό ορείχαλκο, με παρεμφερή κατακόρυφη διάταξη τοτεμικών ειδωλίων.
Μεταλλαξεις I, III
Αίθουσα 13





Μεταλλαξεις I, III
Ξύλο, μέταλλο, γυαλί, χυτός ορείχαλκος, μάρμαρο, I: 200cm x 50cm x 50cm, III: 134cm x 30cm x 30cm, 1992

Η τεκτονικότητα των αρχαϊκών κούρων (αρ. ευρ. 3686, 3851) συνομιλεί με την αφαιρετική μορφή των «Μεταλλάξεων», προσφέροντας προβληματισμό στον επισκέπτη για τους τρόπους που οι καλλιτέχνες πειραματίζονται με την ύλη και καταφέρνουν να αποδώσουν μορφές που διέπονται από εσωτερική δύναμη.

Ισορροπιστης Ισως A
Αίθουσα 15





Ισορροπιστης Ισως A
Χυτός ορείχαλκος, ανοξείδωτος χάλυβας, 160cm x 130cm x 20cm, 2013

Ο ισορροπιστής βρίσκεται δίπλα στο χάλκινο γλυπτό του Δία του Αρτεμισίου.

Ο θεός ισορροπεί ελεύθερα στο χώρο, κατακτώντας τις τρεις διαστάσεις και αναδεικνύοντας το θεϊκό του μεγαλείο.

Πλάι του, το σύγχρονο γλυπτό έρχεται να θυμίσει το ψυχικό μεγαλείο του ανθρώπου.

Ο ισορροπιστής με λογική και αυτογνωσία στέκεται με τις δικές του δυνάμεις, είναι θεός του εαυτού του.

Αρμονια
Αίθουσα 39





Αρμονια
Ανοξείδωτος χάλυβας, βαφή φούρνου, 100cm x 70cm x 24cm, 2013

Στο τέλος της πτέρυγας των χαλκών, το σύγχρονο έργο μεταλλοτεχνίας σηματοδοτεί τους νέους τρόπους, με τους οποίους οι σύγχρονοι καλλιτέχνες επεξεργάζονται το μέταλλο και δημιουργούν γλυπτά με αφαιρετικές φόρμες.

Ιπποδυναµεις
Αίθουσα 21





Ιπποδυναµεις
Χυτός ορείχαλκος, 40cm x 100cm, 1985

Συμβολική απεικόνιση σύγχρονου, μηχανικού ‘αλόγου΄. Οι σφιγμένες γροθιές και η ανεμίζουσα χαίτη αποδίδουν τη δυναμικότητα του αναβάτη του σήμερα. Λίγο πιο πέρα καλπάζει προς τη νίκη, γεμάτο δυναμισμό και φρενήρη ενεργητικότητα το χάλκινο άλογο με τον αναβάτη του, από το Αρτεμίσιο (αρ. Χ15177).

Αγων
Aίθουσα 21





Αγων
Oρείχαλκος, 98cm x 30cm x 20cm, 2003

Το σύγχρονο έργο αποδίδει τον ήχο της λέξης «αγών» με μορφές αθλητών τη στιγμή του αγώνα  και της βράβευσης.

Η πληθωρική σε μικρογραφικά επεξεργασμένες μορφές σύνθεση, συνομιλεί με το νικητήριο γλυπτό του μικρού ιππέα, γνωστού και ως ‘τζόκεϊ’ του Αρτεμισίου (αρ. Χ15177), που δεσπόζει στην αίθουσα.

Ειρηνη A
Είσοδος





Ειρηνη A
Χυτός ορείχαλκος

Ηχογράφημα της λέξης ‘Ειρήνη’. Αναπαριστά δεκάδες αγκαλιασμένους ανθρώπους σε ρυθμικό παλμό επάνω σε ένα ημικύκλιο, σαν τη λύρα του Απόλλωνα, που αντηχεί την αρμονία του Κόσμου.

Η Ειρήνη αποτελεί την πανανθρώπινη και διαχρονική ανάγκη για την άνθηση των γραμμάτων και των τεχνών.

Το γλυπτό βρίσκεται στο μνημειακό προθάλαμο του Μουσείου και σηματοδοτεί την ύπαρξη της έκθεσης Σύγχρονης Γλυπτικής στο Μουσείο.

Ερως
Αίθουσα Βωμού





Ερως
Ξύλο, μέταλλο, μελάνι, 60cm x 50cm x 10cm, 1996

Το έργο αποδίδει γραμμικά την κυματομορφή του ήχου της  λέξης «έρως».

Είναι τοποθετημένο στο τέλος της  ενότητας των γλυπτών που σχετίζονται με τη θεά του έρωτα Αφροδίτη και τη λατρεία  της.

Ελευθερια
Μνημειακό κλιμακοστάσιο





Ελευθερια
Χυτός ορείχαλκος, 80cm x 54cm x 35cm, 2009

Το έργο τοποθετείται κάτω από το ζωγραφικό έργο ένός άλλου σύγχρονου Έλληνα καλλιτέχνη του προηγούμενου αιώνα.

Η σύνθεση με τα πουλιά είναι η ανάγκη του ανθρώπου να ξεπεράσει τα όρια της φύσης του. Μια ανοδική πορεία προς την ελευθερία!

Peace – Paz
Αίθουσα 22





Peace – Paz
Ορείχαλκος, μάρμαρο, Peace: 86cm x 29cm x 11cm - Paz: 90cm x 32cm 23cm, 1996

Οι συνθέσεις αποδίδουν γραμμικά τον ήχο της λέξης «ειρήνη» στα αγγλικά και τα ισπανικά. ‘Όπως μικραίνουν από το κέντρο προς τα άκρα θυμίζουν τη διάταξη αρχαίου αετώματος. Οι συνθέσεις είναι τοποθετημένες συμβολικά μπροστά από τα γλυπτά του ανατολικού αετώματος του ναού του Ασκληπιού με θέμα την Άλωση της Τροίας.

Υδωρ
Αίθουσα 23





Υδωρ
Ξύλο, αλουμίνιο, χρώματα ανιλίνης, 172cm x 32cm x 32cm, 1996

Το έργο αποτελείται από την κυματομορφή της λέξης ‘ύδωρ΄ πάνω σε μία πιρόγα. Τοποθετημένο σε αίθουσα με επιτάφια μνημεία δημιουργεί συνειρμούς με τη λέμβο του Χάροντα, πάνω στην οποία διάβαιναν οι νεκροί τον Αχέροντα ποταμό, για να οδηγηθούν στον κάτω κόσμο.

Αιθουσα 23
Μπροστά από το άδειο τώρα βάθρο του ορειχάλκινου Εφήβου των Αντικυθήρων, έργου του 340 π.Χ. περίπου, το οποίο βρέθηκε στον θαλάσσιο βυθό της περιοχής ―ένα από τα ελάχιστα μεγάλων διαστάσεων αρχαίο άγαλμα που σώθηκε με πολλά άλλα μαρμάρινα αγάλματα και πιο λίγα χάλκινα αγαλμάτια―, στην αίθουσα 28 έχει προβλεφθεί το έργο Πελαγίσιοι Ταξιδευτές, σε ανοξείδωτο χάλυβα, χυτό ορείχαλκο και ανοξείδωτο συρματόσχοινο. Με τη μετωνυμία «σαλάχια», ήχο ακριβώς της λέξης του τίτλου, η αιωρούμενη και ταυτοχρόνως παλλόμενη σύνθεση μοιάζει να ταξιδεύει σαν τον νέο των Αντικυθήρων.
Πελαγισιοι ταξιδευτες
Αίθουσα 23





Πελαγισιοι ταξιδευτες
Ανοξείδωτος χάλυβας, χυτός ορείχαλκος, 100cm x 80cm x 10cm, 2010

Κυματομορφές της λέξης «σαλάχι». Τα σαλάχια του έργου αιωρούνται με συρματόσχοινα και πάλλονται σε κάθε κραδασμό ήχου. Είναι σα να ταξιδεύουν στη θάλασσα, αναπόσπαστο στοιχείο της ταυτότητας των Ελλήνων.

Αιθουσα 33
Μπροστά από τη ρωμαϊκή σαρκοφάγο της αίθουσας 33 στέκεται το έργο της γλύπτριας Ζωή, σε ξύλο, ορείχαλκο και χορδές, έγχορδο όργανο που βασίζεται στον ήχο της λέξης. Το ανθρωπομορφικό ειδώλιο μεταβάλλεται έτσι σε ένα είδος ηχείου, από το οποίο εξωτερικεύονται σαν αντηχήσεις οι παλμικές ταλαντώσεις των χορδών με τον ήχο της Ζωής. Τα δύο έργα συμβολίζουν τις δύο όψεις του φαινομένου της ζωής: η σαρκοφάγος τη φυλάσσει, το ειδώλιο την αποδεσμεύει.
Ζωη
Αίθουσα 33





Ζωη
Ξύλο, ορείχαλκος, χορδές, 165cm x 55cm x 30cm, 1997

Το έργο είναι ένα ανθρωπόμορφο ηχείο, οι χορδές του οποίου αποδίδουν γραμμικά τον ήχο της λέξης ‘ζωή’. Είναι τοποθετημένο μπροστά από τη ρωμαϊκή μαρμάρινη σαρκοφάγο (αρ. 1497). Τα δύο έργα λειτουργούν αντιστικτικά, φτιαγμένα το ένα να κρατάει τον απόηχο της ζωής και το άλλο να αντηχεί τη ζωή μέσα από τις παλμικές ταλαντώσεις των χορδών.

Αιθουσα Βωμου
Η αίθουσα του πέτρινου βωμού, αφιερώματος από τον Δήμο Αθηναίων στην Αφροδίτη και στις Χάριτες, το οποίο βρέθηκε κοντά στο Θησείο και χρονολογήθηκε το 210 π.Χ. περίπου, στεγάζει στην αριστερή πλευρά του το έργο Αήρ, σε ορείχαλκο και πωρόλιθο, σύνθεση με παράλληλες ορειχάλκινες βέργες σε κωδωνόσχημη απόληξη, σε σειραϊκή δομή που ανακαλεί την εικόνα καλαμιών στον άνεμο. Στην ίδια αίθουσα εκτίθεται μαρμάρινο ανάγλυφο βάθρο από το σπήλαιο των Νυμφών στην Πεντέλη, αλλά και μαρμάρινο άγαλμα του Πανός, προερχόμενο από τη Σπάρτη.
Αηρ
Αίθουσα Βωμού





Αηρ
Ορείχαλκος, πωρόλιθος, 220cm x 150cm x 30cm, 2003

Σύνθεση σε σειραϊκή δομή από αλλεπάλληλες ορειχάλκινες βέργες που αποδίδουν την ηχητική μορφή της λέξης «αήρ». Το έργο θυμίζει καλάμια που θροΐζουν στο πέρασμα του ανέμου, αποδίδοντας εικαστικά, στοιχεία της φύσης που έχουν συνδεθεί με τον θεό Πάνα. Γειτνιάζει με την ενότητα των αναθηματικών γλυπτών του Πανός και των νυμφών.

Γυναικα – Γραμμοδρομιες
Προθάλαμος 1ου ορόφου





Γυναικα – Γραμμοδρομιες
Μεταξοτυπία σε plexi glass

Γυναικεία καθιστή μορφή, με τα χέρια πίσω.

Αλλεπάλληλες επιφάνειες με γραμμές εναλλάσσονται με κενά, μέσα από τα οποία διαφαίνεται η γυναικεία μορφή, καθώς ο θεατής κινείται μπροστά από το έργο.
Το έργο βρίσκεται στον προθάλαμο του πρώτου ορόφου, στην είσοδο της έκθεσης των Αγγείων.